Ngày 20/1, sự trở lại của TikTok sau hơn 12 giờ bị buộc ngừng hoạt động tại Mỹ đã nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý. Sở hữu hơn 170 triệu người dùng tại Mỹ, TikTok không chỉ là nền tảng giải trí mà còn là cầu nối giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng. Tuy nhiên, lệnh hoãn cấm TikTok của Tân Thống thống Donald Trump vẫn không thể xóa tan những lo ngại về tính ổn định của nền tảng trong dài hạn. Chính điều này đã làm dấy lên câu hỏi lớn “Nếu TikTok một lần nữa đối mặt với nguy cơ bị cấm, thị trường thương mại điện tử Mỹ sẽ ra sao?”
Nguồn: Fox News
Sự đổ bộ của TikTok và xu hướng livestream vào thị trường thương mại điện tử Mỹ
Ra mắt tại Mỹ vào năm 2017, TikTok đã nhanh chóng khẳng định vị thế là một nền tảng giải trí vượt trội, mở rộng sang lĩnh vực thương mại điện tử và mang lại những thay đổi sâu sắc cho thị trường Mỹ.
Trước đó, thương mại điện tử tại Mỹ chủ yếu do các “ông lớn” như Amazon, Walmart chi phối, với mô hình tập trung vào sự tiện lợi, tốc độ giao dịch nhanh chóng và giá cả cạnh tranh. Theo đó, người tiêu dùng thường tìm kiếm sản phẩm thông qua Google hay mạng xã hội.
Nguồn: Business Insider
Đặc biệt, trong giai đoạn đại dịch COVID-19 bùng nổ, ngành thương mại điện tử Mỹ dần chuyển mình với sự nổi lên của kinh doanh livestream, khi doanh thu bán lẻ trực tuyến được Statista ghi nhận tăng 44% trong năm 2020, đạt 861 tỷ USD. Con số này đã cho thấy, livestream không chỉ là kênh bán hàng hiệu quả, giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động mà còn là công cụ xây dựng thương hiệu mạnh mẽ, thúc đẩy doanh số và tạo sự kết nối sâu sắc hơn giữa doanh nghiệp và khách hàng với khả năng tương tác trực tiếp, giải đáp thắc mắc của khách hàng trong thời gian thực.
Dự đoán sự tăng trưởng doanh số thương mại điện tử qua TikTok Shop của Hoa Kỳ, nguồn: EMarketer.
Tuy nhiên, phải đến năm 2023, xu hướng livestream mới thực sự phát triển mạnh mẽ khi TikTok Shop được ra mắt tại Mỹ, mở ra trải nghiệm mới cho người dùng khi thương mại điện tử kết hợp với giải trí. Đơn cử, một phiên livestream của Canvas Beauty vào năm 2024, đã lập kỷ lục TikTok US khi đạt doanh số 1 triệu USD chỉ sau 6 giờ phát trực tiếp. Chính sự bùng nổ này đã khiến các nền tảng khác như Instagram và YouTube buộc phải cải tiến để cạnh tranh, tạo ra sự sôi động chưa từng có trong lĩnh vực kinh doanh livestream.
Phiên livestream của Canvas Beauty trên TikTok vào ngày 08/06/2024, nguồn: Marketplace Pulse.
Nếu TikTok biến mất tại Mỹ: những thách thức không thể chối cãi
Theo chính phủ Mỹ, cơn sốt TikTok tiềm tàng một mối đe dọa an ninh quốc gia. Vì lẽ đó, tháng 04/2024, sắc lệnh cấm TikTok tại Mỹ được ban hành và chính thức có hiệu lực vào ngày 19/01/2025.
Theo nhiều nguồn thông tin, TikTok đã tạo ra hàng tỷ USD doanh thu quảng cáo cho doanh nghiệp tại Mỹ. Một báo cáo gần đây cho thấy, nếu TikTok ngừng hoạt động, khoảng 7 triệu doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp, đặc biệt là các thương hiệu nhỏ phụ thuộc vào TikTok Shop và các chiến dịch influencer marketing.
Khi TikTok không còn, các doanh nghiệp Mỹ không chỉ mất đi một kênh tiếp thị hiệu quả mà còn phải đối mặt với bài toán làm thế nào để duy trì tệp khách hàng vốn đã quen thuộc với nền tảng này. Đồng thời, các nhà sáng tạo nội dung phụ thuộc vào TikTok sẽ gặp không ít khó khăn. Việc phải chuyển sang các nền tảng khác đòi hỏi thời gian, công sức và chiến lược mới để duy trì lượng khán giả và nguồn thu nhập.
Các nền tảng khác sẽ lên ngôi ?
Business Insider dự báo, nếu TikTok bị cấm tại Mỹ, Meta - công ty mẹ của Facebook, Instagram sẽ hưởng lợi lớn nhất khi có thể kiếm đến hàng tỷ USD nhờ quảng cáo. Nắm bắt thời cơ, ngày 21/01/2025, Meta đã triển khai chiến dịch thu hút nhà sáng tạo TikTok với giá trị giải thưởng lên đến 5.000 USD khi họ tích cực đăng video ngắn Reels trên Instagram và Facebook. Điều này cho thấy Meta đang nỗ lực để kéo người dùng TikTok về nền tảng của mình.
Ngoài ra, Youtube (Google) cũng là một điểm đến lý tưởng cho các doanh nghiệp và nhà sáng tạo nội dung nếu TikTok biến mất. Đặc biệt, các nền tảng này đã có sẵn hệ sinh thái hỗ trợ thương mại điện tử và livestream, cho phép doanh nghiệp dễ dàng chuyển đổi và tiếp tục khai thác thị trường.
Cơ hội mới từ biến động - Livestream là mảnh đất đầy tiềm năng
Khoảng trống mà một nền tảng để lại có thể mở đường cho các nền tảng và ứng dụng khác vươn lên chiếm lĩnh thị phần. Không phủ nhận, TikTok được xem là cái tên tiên phong thúc đẩy xu hướng mua sắm qua livestream tại Mỹ. Tuy nhiên, bản chất của xu hướng này không phụ thuộc vào một ứng dụng duy nhất. Livestream vẫn là một phương thức bán hàng hiệu quả, kết hợp yếu tố giải trí, tương tác trực tiếp và trải nghiệm cá nhân hóa để giữ chân khách hàng.
Ngoài TikTok, các doanh nghiệp vẫn có thể tập trung khai thác các nền tảng mạnh về livestream như Instagram, Facebook, Youtube hay thậm chí là Amazon – nền tảng được xây dựng chuyên biệt cho thương mại. Đáng chú ý, Meta đang tập trung vào việc cải thiện trải nghiệm người dùng thông qua việc tích hợp AI, AR giúp tăng tính tương tác và mang lại hiệu quả bán hàng cao hơn qua các phiên live, hứa hẹn sẽ càng bùng nổ doanh số trong thời gian tới.
Theo bà Trang Nguyễn, CEO YODAY Media - đơn vị chuyên quảng cáo livestream: “Trong mọi biến động, luôn có cơ hội cho sự bứt phá. Các nền tảng thương mại dù có mạnh mẽ đến đâu đều có nguy cơ bị hạn chế, và đây cũng là cơ hội để thị trường livestream tái định hình. Các doanh nghiệp cần linh hoạt, sáng tạo và sẵn sàng thay đổi để thích nghi với bối cảnh mới”.